Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, 3 yıl önce uygulamaya konulan açılımla kapalı tutulan Maraş’ın bir bölümünün 46 yıl sonra halkın kullanımına sunulmasının KKTC’nin egemenlik zeminini güçlendirdiğini söyledi.
Tatar, AA muhabirine, 8 Ekim 2020’de kapalı Maraş’ın bir bölümünün ziyarete açılması sürecini anlattı.
“Artık federal temelli görüşmelerden, Annan Planı Referandumu ve Crans-Montana görüşmelerinin ardından umudun kesilmesiyle Maraş açılımını yapmak için neyi beklediğimizi sorguladık. Türkiye’nin de bu konudaki olumlu fikrini aldıktan sonra Maraş’ı açtık.” diyen Tatar, o günü hiç unutamadığını dile getirdi.
Açıldığı 2020’den bu yana Maraş’ı ziyaret edenlerin sayısının 1 milyon 200 bini aştığını kaydeden Tatar, başta Türkiye olmak üzere Güney Kıbrıs dahil dünyanın birçok yerinden Maraş’ı görmeye gelenlerin sayısının her geçen gün arttığını bildirdi.
Maraş’ın, sınırları içinde bulunduğu Gazimağusa kentine ekonomik katkısı bulunduğunu belirten Tatar, sözlerine şöyle devam etti:
“Maraş gibi tarihi bir yeri 46 yıl sonra açmak KKTC’nin egemenlik zeminini güçlendirmiştir. KKTC Başbakanı’nın kararıyla Maraş’ın açılması KKTC’ye duyulan güveni arttırmıştır. Maraş açılımının elbette ki ekonomik olarak bir potansiyeli bulunmaktadır ve bunun yansımaları olmuştur.”
Cumhurbaşkanı Tatar, Maraş’taki taşınmaz malların büyük bir bölümünün Kıbrıs Vakıflar İdaresine (EVKAF) ait olduğunu vurgulayarak, bunların İngiliz sömürge idaresi döneminde talan edilerek Rumlara peşkeş çekildiğini anlattı.
Gelecekteki süreçte Taşınmaz Mal Komisyonunun Maraş’taki malları ilk sahiplerine iade, takas veya tazmin gibi farklı alternatifler üretebileceğini ifade eden Tatar, bölgedeki binaların hukuk yoluyla restore edilmesinin veya yıkılarak yerlerine yeni binalar yapılmasının en büyük temennisi olduğunu söyledi.
KKTC’de 18 Haziran 2019’daki Bakanlar Kurulu toplantısında, 1974’ten bu yana kapalı olan Maraş’ın açılması konusunda adımların atılması ve uzman bir ekiple bilimsel envanter çalışması yapılması kararı alındı.
KKTC sınırları içerisindeki Maraş’ın kamuya ait Demokrasi Caddesi ile sahil kısmının bir bölümü 8 Ekim 2020’de halkın kullanımına açıldı.
Bakanlar Kurulu kararıyla 12 Temmuz 2021’de Maraş açılımının ikinci aşaması kapsamında bir bölge daha askeri olmaktan çıkarıldı ve böylece Maraş’ın yüze 3,5’luk kısmı sivil hale getirildi.
KKTC makamları, Maraş’ta taşınmazı olan Rumlar ve 3. ülke vatandaşlarına Taşınmaz Mal Komisyonuna başvuru yapmaları çağrılarını devamlı yineliyor.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, (GKRY) Maraş’ta yapılan açılım dahil tüm süreçlere karşı çıkarken, KKTC Maraş’taki egemenliğin kendinde bulunmasından dolayı bölgede istediği tasarruf hakkına sahip olduğunu vurguluyor.