Dünya genelinde ağaç türlerinin hızla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirten uzmanlar, 192 ülkede ağaçların tehdit altında olduğunu vurguluyor.
Yapılan araştırmalara göre doğadaki ağaç türlerinin üçte birinden fazlası yok olma riski taşıyor. Bu oran, nesli tükenme tehdidi altındaki tüm kuş, memeli, sürüngen ve amfibik türlerin toplamını dahi aşmış durumda.
BM Biyolojik Çeşitlilik Zirvesi’nde endişe verici rapor
Bu kaygı verici tablo, dünya liderlerinin doğayı koruma adına bir araya geldiği BM Biyolojik Çeşitlilik Zirvesi’nde (COP 16) gündeme getirildi. Kolombiya’nın Cali kentinde yapılan zirvede, 2030 yılına kadar karaların, denizlerin ve okyanusların yüzde 30’unun korunması hedefleniyor. Zirvede, ağaçların sağladığı hayati faydalar ve karşı karşıya kaldıkları tehlikeler bir kez daha vurgulandı.
Ağaçlar, hava temizleme, karbon emisyonlarını azaltma gibi çevresel işlevlerinin yanı sıra, binlerce kuş, böcek ve memeli türüne yuva sağlayarak ekosistemin dengesi için kritik bir rol oynuyor. Ancak, son araştırmalar doğadaki ağaçların yüzde 38’inin yok olma tehlikesi altında olduğunu gösteriyor. Bu çalışma, Botanik Bahçeler Koruma Uluslararası (BGCI) ve Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) tarafından 1000’den fazla bilim insanının katkılarıyla gerçekleştirildi.
BGCI’den Emily Beech, ağaçların dünyanın dört bir yanında tehdit altında olduğunu belirterek yerel koruma çalışmalarının öncelik kazandığını vurguluyor.
En büyük tehditler: Tarım ve ağaç kesimi
Uzmanlar, ağaçların yok olmasına yol açan en büyük etkenlerin tarım için arazi açma ve ağaç kesimi olduğunu belirtiyor. Ayrıca, ılıman bölgelerde ağaçlar hastalıklar ve zararlılar tarafından da tehdit altında. Magnolia, meşe ve akçaağaç gibi tanınmış türler, en çok risk altında olan ağaçlar arasında yer alıyor.
Ağaç türlerinin korunması şart
Londra’daki Kew Kraliyet Botanik Bahçesi’ndeki bilim insanları, ağaç türlerini korumak adına tohumları toplayarak arboretumlarda özel olarak yetiştiriyor.
Kew’den koruma araştırmacısı Steven Bachman, “Bu rakamlar gerçekten şoke edici. Ağaçlar yok olursa, onlara bağlı olan pek çok tür de yok olacak” diyerek biyoçeşitlilik krizinin önemine dikkat çekti.
Ağaçsızlık doğayı tehdit ediyor
Ağaçlarla birlikte diğer bitki ve hayvan türleri de yok olma riski altında. Avrupa’nın birçok bölgesinde kirpiler doğal yaşam alanlarını kaybediyor, bu durum da nesillerini tehlikeye sokuyor.
Göçmen kuşların dinlenmek için kullandığı geniş İngiltere sahil alanlarının daralması, dört kıyı kuşu türünü kırmızı listeye taşıdı. Gri yağmurcunu, dunlin, taş turnası ve kervan çulluğu gibi kuş türlerinin korunması için daha fazla önlem alınması çağrısında bulunuluyor.